پنبه
پنبه یک لیف گیاهی دانه‌ای بر پایه سلولز است که دارای ساختار چند لایه می‌باشد و متشکل از دیوار ثانویه، دیواره اولیه و کانال لومن است. خصوصیات پنبه بر اساس ویژگی‌های دیواره سلولزی یا دیواره ثانویه است، هرچه این دیواره ضخیمتر باشد به این معنی است که پنبه رسیده‌تر است و از خواص مکانیکی و شیمیایی مطلوب‌تری برخوردار است. پنبه را می‌توان از نظر رسیدگی به سه دسته تقسیم کرد؛ الیاف سخت (الیافی که رسیدگی بالای 84% دارند) الیاف ضعیف (رسیدگی زیر 67%) الیاف متوسط (از 68% تا 76%). این لیف یک ساختار ترموست دارد به این معنی که در حرارت بالا به جای ذوب شدن تخریب می‌شود و هنگام سوختن بوی کاغذ سوخته می‌دهد.
خصوصیات ماکرو ساختار لیف :
طول :
این لیف جزو الیاف بریده بریده یا staple است. طول این لیف بستگی به نژاد و شرایط رشد آن دارد و جزو الیاف کوتاه به حساب می‌آید و با افزایش طول پنبه قطر آن کاهش و از ظرافت بیشتری برخوردار است.
طبقه‌بندی طول الیاف پنبه به شرح زیر است:
- الیاف بلند و مرغوب: 65-26 میلی‌متر
- الیاف با طول متوسط: 33-12 میلی‌متر
قطر لیف پنبه با افزایش طول آن کاهش میابد و قطر با ظرافت رابطه عکس دارد. طبقه بندی قطر الیاف پنبه طبق زیر است:
- الیاف با طول کوتاه و نامرغوب: 26-9 میلی‌متر
- ظریف و مرغوب: 15-10 میکرومتر
- متوسط: 17-12 میکرومتر
- ضخیم و نامرغوب: 22-13 میکرومتر
پنبه لیفی نیمه شفاف و به علت حضور ناخالصی‌ها و رنگدانه‌ها دارای ته رنگ هستند و می‌تواند به رنگ‌های سفید، سفید مایل به زرد و خاکستری یافت شود. الیاف پنبه بر روی سطح خود دارای نیم تاب هستند که باعث شده درخشندگی این لیف کاهش پیدا کند.
خصوصیات میکرو ساختار لیف:
شکل سطح مقطع لیف پنبه لوبیایی شکل می‌باشد. سطح طولی لیف پنبه دارای پیچ و تاب است.
اما به چه علت پنبه در تجارت نساجی بسیار حائز اهمیت است
پنبه لیفی جاذبه الرطوبه است و رطوبت بازیافتی آن 7-8 درصد است که این ویژگی باعث شده این لیف جذب رنگ و جذب رطوبت و راحتی پوشش مطلوبی داشته باشد.
پنبه دارای 65-70% مناطق بلوری است که حضور مناطق بلوری در این لیف باعث شده که خواص استحکامی مناسبی را از خود نشان دهد و ازدیاد طول آن حداکثر تا 10% است. لازم به ذکر است پنبه در حالت تر 20% استحکامش نسبت به حالت خشک بیشتر است.
لیف سلولزی پنبه قابلیت ترکیب با دیگر الیاف مانند پلی استر را دارد و به روش‌های مختلفی می‌تواند رنگرزی شود.
تمامی خواص گفته شده باعث شده که این لیف در بازار جهانی توجه زیادی را به خود جلب کند و جزو پرمصرف‌ترین الیاف قرار بگیرد.